ΟΛΜΕ: Για την συνάντηση με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα

Τη Δευτέρα 11 Απριλίου πραγματοποιήθηκε συνάντηση της ΑΠΔΠΧ με εκπροσώπους της ΟΛΜΕ και της ΕΜΔΥΔΑΣ με θέμα την αναφορά που κατέθεσαν οι δύο Ομοσπονδίες εναντίον του νόμου Χατζηδάκη (4808/21) και ειδικά στις διατάξεις που αφορούν τις ηλεκτρονικές εκλογές.

Στην αναφορά των Ομοσπονδιών παρατίθενται παραβιάσεις τόσο της εθνικής όσο και της διεθνούς νομοθεσίας περί προστασίας προσωπικών δεδομένων, μεταξύ των οποίων:

Η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων και ιδιαίτερα των ειδικών, όπως είναι η πολιτική ψήφος, επιτρέπεται μόνο αν κρίνεται άκρως απαραίτητη ελλείψει άλλου τρόπου και η αναγκαιότητα αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς στον νόμο (αιτιολογική σκέψη 39), πράγμα που δε συμβαίνει στον ν.4808/21. Ενώ οι εκλογικές διαδικασίες γίνονται όλα τα χρόνια με φυσική παρουσία των εκλογέων, ο ανωτέρω νόμος επιβάλλει την ηλεκτρονική ψηφοφορία και άρα επεξεργασία ειδικών προσωπικών δεδομένων, χωρίς να αιτιολογείται η αναγκαιότητά της.

Στον ν.4808/21 δεν αναφέρεται καμία διάταξη από αυτές που ορίζει ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων (2016/679) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της ΕΕ, όπως ο σαφής ορισμός του υπεύθυνου επεξεργασίας, η διενέργεια εκτίμησης αντικτύπου κ.λπ. Η έλλειψη τέτοιων διατάξεων αφήνει νομικά έκθετα τα σωματεία που θα χρησιμοποιήσουν ηλεκτρονική κάλπη, μετακυλίοντας σε αυτά την ευθύνη για την παραβίαση των ειδικών προσωπικών δεδομένων των μελών τους, παραβίαση που φέρει ιδιαίτερα χρηματικές κυρώσεις.

Για κάθε νομοθέτηση που αφορά σε προσωπικά δεδομένα, ο νομοθέτης οφείλει να ζητά γνωμοδότηση από την ΑΠΔΠΧ.

Ειδικά για το σύστημα «Ζευς» εκφράστηκαν οι ανησυχίες των Ομοσπονδιών, καθώς δεν διασφαλίζεται η μυστικότητα της ψήφου, αφού το ίδιο το σύστημα στις επίσημες οδηγίες του παραδέχεται ότι είναι δύσκολο αλλά όχι αδύνατο να γίνει ταυτοποίηση χρήστη. Ταυτόχρονα, δεν διασφαλίζεται ότι οι εκλογείς θα ψηφίζουν σε συγκεκριμένο χώρο μόνοι τους, όπως συμβαίνει στη δια ζώσης ψηφοφορία, ώστε να αποκλειστούν τυχόν πιέσεις και παρεμβάσεις τρίτων που θα παραβιάσουν την εκλογική βούλησή του. Είναι νωπές οι μνήμες από τις «φερόμενες» ηλεκτρονικές εκλογές του ΥΠΑΙΘ για τα Υπηρεσιακά Συμβούλια, κατά τις οποίες υπήρξε πληθώρα καταγγελιών για τέτοιου είδους αντιδεοντολογικές παρεμβάσεις.

Ο Πρόεδρος της ΑΠΔΠΧ, κος Μενουδάκος, ενημέρωσε τις Ομοσπονδίες ότι ουδέποτε ζητήθηκε η γνώμη της Αρχής για τον νόμο 4808/21 και επομένως δεν υφίσταται καμία σχετική γνωμοδότηση. Επιπλέον, παραδέχτηκε ότι όντως υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στις διατάξεις του νόμου και δήλωσε ότι μετά την αναφορά των ΟΛΜΕ-ΕΜΔΥΔΑΣ θα κληθεί αυτεπάγγελτα το υπουργείο Εργασίας να δώσει εξηγήσεις για τα όσα αναφέρονται. Τέλος, δεσμεύτηκε ότι η απόφαση της ΑΠΔΠΧ θα εκδοθεί το συντομότερο δυνατόν, αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα της επίσπευσής της, αφού το αμέσως επόμενο διάστημα θα διενεργηθούν οι σχετικές αρχαιρεσίες των συνδικάτων.

Είναι προφανές ότι τόσο οι σοβαρές παραλείψεις του νόμου 4808/21 όσο και η μη διασφάλιση της διαφάνειας των εκλογικών διαδικασιών εγείρουν σοβαρότατα ζητήματα.

Καλούμε το Υπουργείο Εργασίας να μην εφαρμόσει την διάταξη περί υποχρεωτικότητας ύπαρξης ηλεκτρονικής κάλπης και να σεβαστεί τους σχετικούς εθνικούς και ευρωπαϊκούς νόμους.